Hoe kijken bouwbedrijven en zzp’ers aan tegen de handhaving van de Wet DBA?

Door Dennis

De aangescherpte handhaving van de Wet DBA per 2025 roept veel reacties op binnen de bouwsector. Zowel bouwbedrijven als zzp’ers maken zich zorgen, maar hun perspectieven verschillen. Waar bedrijven worstelen met juridische risico’s en een dreigend tekort aan flexibele arbeidskrachten, vrezen veel zzp’ers voor hun zelfstandigheid en de impact op hun inkomsten.

Bouwbedrijven: juridische onzekerheid en personeelsproblemen

Voor bouwbedrijven betekent de Wet DBA dat ze scherper moeten toezien op de arbeidsrelaties met hun zzp’ers. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat veel bouwbedrijven vrezen voor naheffingen en boetes als blijkt dat zzp’ers in de praktijk als werknemers functioneren​.

Veelvoorkomende zorgen:

• Financiële risico’s: Bedrijven lopen het risico op forse naheffingen en boetes als een zzp’er als schijnzelfstandige wordt aangemerkt. Dit kan tienduizenden euro’s per zzp’er bedragen​.
• Minder flexibiliteit: De mogelijkheid om snel externe vakmensen in te schakelen dreigt beperkt te worden, wat problematisch is in een sector met grote pieken en dalen in werkdruk.
• Administratieve last: Striktere regels en verplichte webmodules betekenen extra papierwerk en complexiteit.
• Personeelstekort: Veel bouwbedrijven vrezen dat ervaren zzp’ers hun zelfstandigheid willen behouden en niet in loondienst willen werken, waardoor ze mogelijk vakmensen verliezen​.

Sommige bedrijven zoeken creatieve oplossingen, zoals het stimuleren van zzp’ers om een BV op te richten, maar dit biedt geen volledige zekerheid tegen schijnzelfstandigheid​.

Zzp’ers: angst voor verlies van zelfstandigheid

Zzp’ers in de bouwsector voelen zich klemgezet door de nieuwe regels. Hoewel schijnzelfstandigheid een probleem is, kiezen de meeste zzp’ers bewust voor hun zelfstandigheid. Uit recent onderzoek blijkt dat slechts 9% van de zzp’ers in de bouw terug zou willen naar loondienst​.

Veelvoorkomende zorgen:

• Zelfstandigheid onder druk: Veel zzp’ers vrezen dat ze worden gedwongen in loondienst te gaan, terwijl ze bewust voor ondernemerschap hebben gekozen​.
• Onduidelijke regels: De criteria voor zelfstandigheid zijn nog steeds niet zwart-wit. Wat voor de een een legitieme opdracht is, kan voor de ander als schijnzelfstandigheid worden gezien​.
• Lagere inkomsten: In loondienst gaan betekent vaak een lager uurloon en minder fiscale voordelen, terwijl vaste contracten in de bouw niet altijd zekerheid bieden.
• Toegenomen administratieve rompslomp: De webmodule en extra bewijslast zorgen voor meer papierwerk en bureaucratie​.

Veel zzp’ers voelen zich door de overheid onder druk gezet en zien de invoering van verplichte sociale premies en strengere regels als een manier om hen te dwingen bij te dragen aan het collectieve stelsel​.

Botsende belangen en een grijs gebied

Er ontstaat een duidelijke spanning tussen bedrijven en zzp’ers:

• Bouwbedrijven willen risico’s vermijden en zoeken manieren om zzp’ers correct in te huren.
• Zzp’ers willen hun vrijheid behouden en vermijden loondienst.

Dit zorgt voor een grijs gebied waarin veel gevallen discutabel zijn. Wat voor de Belastingdienst een werknemer lijkt, kan in de praktijk een volledig zelfstandige professional zijn​. Ondertussen groeit de roep om een andere aanpak. Sommige experts pleiten voor een Zweeds model, waarin alle werkenden, ongeacht hun contractvorm, bijdragen aan sociale voorzieningen. Dit zou de harde scheiding tussen loondienst en zelfstandig werk verminderen​.

Onzekerheid en weerstand blijven groot

De reacties op de Wet DBA laten een verdeeld beeld zien:

• Bouwbedrijven willen zzp’ers kunnen blijven inzetten, maar vrezen de gevolgen van strenge controles.
• Zzp’ers zijn boos en bezorgd over hun toekomst als zelfstandige.
• Er is nog veel onduidelijkheid, wat zorgt voor stress en onzekerheid.

Veel bedrijven en zzp’ers hopen op meer duidelijkheid en werkbare oplo