Deze column werd eerder gepubliceerd door Aannemervak.nl. De foto is gemaakt door Roelof Bos.
De ontwikkelingen rondom de Wet DBA gaan snel. Er is geen kant-en-klare informatie beschikbaar en het vergt constante aandacht voor nieuwe regels en vonnissen. We volgen de laatste ontwikkelingen op de voet en via onze speciale pagina houden we jou op de hoogte.
Hoewel de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 volledig handhaaft op schijnzelfstandigheid, zijn zzp’ers en bouwbedrijven verwikkeld in een staarwedstrijd. Beide partijen wachten tot de ander een eerste stap zet. Daarmee spelen ze hoog spel, want het risico op naheffingen moeten we ‘bliksemserieus’ nemen, betoogt Sipke Meindertsma.
Ik vergelijk de situatie met boksers die voorafgaand aan een wedstrijd aantreden voor een staredown: een confrontatie waarbij ze elkaar lang aankijken en de psychologische oorlogsvoering is begonnen. Wat je nu in de bouw ziet, is dat iedereen er druk mee is, maar bijna niemand een beslissing durft te nemen.
Pas in de afgelopen weken komt er heel langzaam wat beweging, is onze eigen ervaring. Een aantal bouwbedrijven waarmee we zakendoen, brengt zzp’ers bij ons onder. Maar dat komt ook vooral omdat we met onze informatievoorziening vooroplopen. We zijn al maanden bezig zijn met de wet DBA en geven via een speciale website en social media voorlichting aan zowel zzp’ers als aannemers.
Nog altijd willen zzp’ers zelfstandig blijven. Ik zie alleen maar bevestiging van het recente onderzoek waaruit blijkt dat slechts 9 procent van de zzp’ers in de bouw (weer) in loondienst wil (Bron: Intelligence Group Q3-2024). Daarbij speelt mee dat ze weten dat ze gewild zijn – zelfs nu de Belastingdienst volledig handhaaft op schijnzelfstandigheid -, maar ook dat veel werk in de bouw een projectmatig karakter heeft. Dat maakt het makkelijker om als zzp’er door het leven te gaan, zeker vergeleken met de zorg en het onderwijs, waar je veel eerder ingebed bent in de organisatie.
Januari en februari zijn rustige maanden voor zzp’ers, dus in die zin is het misschien begrijpelijk dat ze nog even afwachten. Maar achteroverleunen is niet verstandig; noch voor zelfstandigen, maar evenmin voor de bouwbedrijven. We moeten de geldende regels ‘bliksemserieus’ nemen. Ondanks de recente toezegging dat in 2025 geen boetes worden uitgedeeld. En ondanks dat de fiscus nog bedrijfsbezoeken doet en adviezen geeft en pas gaat handhaven als je de adviezen niet opvolgt. Ik zie dat als schijnzekerheid.
Misschien is de gedachte: het zal zo’n vaart niet lopen. Maar risico op naheffingen is er nog altijd. Mijn advies: ga af op je onderbuikgevoel, toets of er sprake kan zijn van schijnzelfstandigheid. Heeft het project een kop en staart, werkt hij/zij echt zelfstandig zonder instructie en gezag, en maakt de zzp’er bijvoorbeeld gebruik van eigen gereedschap? Het zou mij niet verbazen dat de Belastingdienst straks daadwerkelijk op de bouwplaats gaat controleren wie met welk materiaal werkt. Soms zal de conclusie moeten zijn dat je afscheid moet nemen van een zpp’er, hoe moeilijk dat ook is.
Tot slot: laat je niet afleiden door het slechte voorbeeld dat onze eigen overheid geeft. Hierbij doel ik op de recente ophef over het ministerie van Financiën dat met zelfstandigen blijft werken die waarschijnlijk als schijnzelfstandige worden aangemerkt. Tussenpersonen die deze zzp’ers leveren mogen eventuele naheffingen doorsturen naar het ministerie. Zoiets tast de geloofwaardigheid aan en zorgt terecht voor scheve gezichten. Maar denk nou niet: als het ministerie zich niet aan de regels hoef te houden, hoef ik dat ook niet. Want dan kun je wel eens van een koude kermis thuiskomen!
Schrijf je in voor de vacaturemailing van Bouwpartners en mis nooit meer een vacature.
Bedankt voor je inschrijving. Vanaf volgende week kun je onze nieuwsbrief ontvangen.
